Amsterdam,
18 juni 2013
Juryrapport prix Tulipe 2013
De
Franse literatuur bruist, vernieuwt zich voortdurend, is veelzijdig, divers en
open naar de wereld. De prix Tulipe wil die diversiteit en de kwaliteit van de
Franse literatuur van nu laten zien aan een breed Nederlands leespubliek en
daartoe ook Nederlandse uitgevers attent maken op goede literatuur uit
Frankrijk. De prix Tulipe is daarom niet alleen een jaarlijkse prijs voor een
roman die – bij wijze van bekroning - in
het Nederlands zal worden vertaald. Hij is ook gekoppeld aan een nieuwe website
waarop regelmatig nieuws over recente Franse literatuur zal worden
gepresenteerd: www.franseliteratuurvannu.nl
Op de longlist staan drie titels, in alfabetische
volgorde:
Peste & choléra van
Patrick Deville
Biografische
schets over Alexander Yersin, een Franse wetenschapper uit het team van de
beroemde microbioloog Pasteur en de ontdekker van de pestbacil. Deville maakte
een schitterend, origineel en geestig portret van deze ontdekkingsreiziger,
bioloog, astronoom, geograaf, zeevaarder, architect, brievenschrijver en de man
die als eerste fietste.
La vérité sur l'affaire Harry Quebert van Joël Dicker
Een
ongekend spannend boek over een schrijver met een writers block en een oude
moord, met een snelle opening, een flinke dosis suspense en een troebele
liefdesgeschiedenis. De Zwitser Joël Dicker bestudeert Amerika, het
plattelandsleven en de uitgeverswereld, en geeft in zijn page turner en passant
tips voor startende schrijvers weg.
Notre-Dame
du Nil van Scholastique Mukasonga
Prachtig
geschreven portret van een meisjesschool aan de bron van de Nijl, in de
binnenlanden van Rwanda, een miniatuurgemeenschap waar zich de etnische
spanningen al aankondigen die even later het hele land in vuur en vlam zouden
zetten. Knappe debuutroman van een jonge Tutsi-schrijfster die ontsnapte aan de
raciale moordpartijen in haar vaderland.
Een
trio dat heel verschillend is. Een trio bestaande uit boeken die volgens de jury
allemaal interessant zouden zijn voor een Nederlands publiek. Drie romans die
het zouden verdienen in het Nederlands
vertaald te worden. Drie gedreven auteurs met passie voor hun onderwerp, die op
wat voor wijze dan ook een brug slaan naar het hier en nu. Drie maal een eigen
invalshoek, drie maal een persoonlijke visie
Waar
de een historisch of cultureel vergezicht opent, excelleert de ander juist in
spanning of poëtische metaforen. Terwijl de ene tekst geestig is en geschreven
alsof de duivel de auteur op de hielen zit, is de andere eerder reflectief of
zelfs schokkend. In onderwerp en in stijl
verschillen deze romans enorm. Al lezend komt er een staalkaart aan stijlen
voorbij, van poëtisch tot wetenschappelijk, van hartstochtelijk tot
quasi-onderkoeld, van informatief tot lyrisch. In het ene boek vind je passages
met alleen dialogen, in een ander tref je er geen enkele aan. In het ene boek
vind je veel metaforen, in het andere geen een. Hoezeer deze auteurs ook
verschillen in de benadering van hun onderwerp, in stijl, toon en register, ze
zijn zonder uitzondering uitstekend geschreven. Ieder boek roept een eigen
universum op, een wereld met eigen wetten, een eigen kleur en een eigen stem.
Toch
kon de jury maar één titel bekronen met de eerste prix Tulipe. Maar één boek
kon door ons beloond worden met een vertaling in het Nederlands. De prix Tulipe
2013 gaat naar een roman die op het eerste gezicht helemaal niet Frans is. Een
roman die, als je de cover bekijkt, eerder Amerikaans aandoet. Een boek dat de
vloer aanveegt met de clichés die in Nederland af en toe de kop opsteken als
het over Franse literatuur gaat. Een roman die je in één keer wilt uitlezen.
Een roman die ongetwijfeld ooit in de bioscoop te zien zal zijn, zó filmisch is
hij opgeschreven. Een roman die spanning heeft én kwaliteit en zo meer is dan
een misdaadroman. Een roman die de dwaalwegen van de menselijke geest verbeeldt
en een kritische blik op de waanzin van de commercie ventileert. Een boek
tenslotte dat een venijnige analyse van een vredig ogend dorp combineert met
een ironische blik op het schrijverschap.
De prix Tulipe 2013 gaat naar La vérité sur l'affaire Harry Quebert van de Zwitserse auteur Joël Dicker.
Voor meer informatie: danielle.bourgois@institutfrancais.nl
